SegWit Nedir? SegWit’in Faydaları Nelerdir?

SegWit, Segregated Witness (Ayrılmış Tanık) kelimelerinin kısaltmasıdır. SegWit, Bitcoin protokolünün bir güncellemesidir. Bitcoin’in blok boyutu sınırlamasını aşmadan daha fazla işlemi işleyebilmesini sağlamak için yapılan bir değişikliktir. SegWit’in çalışma prensibi, Bitcoin işlem verilerini blok içindeki iki ayrı bölüme bölmektir. İlk bölüm, işlem imzalarını içerirken, ikinci bölüm geri kalan işlem verilerini içerir. Bu ayrıştırma, blok boyutunu azaltırken daha fazla işlem verisi sığdırılmasını sağlar. SegWit, 2017 yılında Bitcoin ağına bir yumuşak çatallanma (soft fork) olarak eklendi. Günümüzde aralarında Bitcoin ve Litecoin’in de olduğu çeşitli kripto para projeleri SegWit’i kullanıyor.

SegWit Ne Demek?

SegWit, Bitcoin protokolünün bir güncellemesidir. Bitcoin protokolü, Bitcoin ağının nasıl çalıştığını belirleyen kurallar bütünüdür. Bitcoin protokolü, Bitcoin işlemlerinin nasıl oluşturulduğunu, doğrulandığını, iletiltiğini ve kaydedildiğini tanımlar ve Bitcoin ağının katılımcıları tarafından ortaklaşa kabul edilen bir mutabakat mekanizmasıdır. Bu protokol, zaman zaman güncellenerek, Bitcoin ağının performansını, güvenliğini ve özelliklerini iyileştirmeyi amaçlar. Bu güncelleme, Bitcoin ağının katılımcılarının çoğunluğunun yeni kuralları benimsemesi gerektiği anlamına gelir ve iki şekilde gerçekleşebilir: sert çatallanma (hard fork) veya yumuşak çatallanma (soft fork).

Sert çatallanma, Bitcoin protokolünün yeni kurallarını benimseyen ve eski kuralları reddeden bir güncellemedir ve ağı iki farklı ağa böler. Bu ağlardan biri yeni kuralları takip ederken, diğeri eski kuralları takip eder. Bu ağlar arasında uyumluluk yoktur. Bu nedenle, sert çatallanma sonucunda yeni bir kripto para birimi oluşur. Örneğin, 2017 yılında Bitcoin Cash, Bitcoin protokolünün blok boyutunu 1 MB’dan 8 MB’a çıkaran sert çatallanma ile ortaya çıkmıştır.

Yumuşak çatallanma, Bitcoin protokolünün yeni kurallarını benimseyen, ancak eski kuralları da kabul eden bir güncellemedir. Bitcoin ağını iki farklı ağa bölmek yerine, tek bir ağda yeni ve eski kuralları takip eden katılımcıları bir arada tutar. Bu ağlardan biri yeni kuralları takip ederken, diğeri eski kuralları takip eder. Bu ağlar arasında uyumluluk vardır. Bu nedenle, yumuşak çatallanma sonucunda yeni bir kripto para birimi oluşmaz. Örneğin, 2017 yılında SegWit, Bitcoin protokolünün işlem verilerini ayrıştıran bir yumuşak çatallanma ile ortaya çıkmıştır.

SegWit, Bitcoin protokolünün işlem yapısını değiştirerek, işlem imzalarını işlem verisinden ayırır. İşlem imzaları, işlem girdilerinin bir parçasıdır. Bir işlem girdisi, göndericinin açık adresini içerirken, çıktısı ise alıcının açık adresini içerir. Göndericinin transfer ettiği fonlara sahip olduğunu kanıtlaması için bir dijital imza gereklidir. SegWit olmadan, imza verisi bloğun %65’ini içerebilir. SegWit ile, imza verisi işlem girdisinden çıkarılır ve işlemin sonuna eklenir. Bu sayede, işlem boyutu küçülür ve tek bir bloğa daha fazla işlem sığar. SegWit, blok boyutunu gerçekten artırmaz, sadece blok ağırlığını artırır. Blok ağırlığı ise, blokta bulunan verilerin farklı şekillerde ölçülmesidir. SegWit, imza verisini 0,25 byte olarak sayarken, geri kalan işlem verisini ise 1 byte olarak sayar. Böylece, blok ağırlığı 4 milyon birime kadar çıkabilir.

SegWit’in Çalışma Prensibi

SegWit, Bitcoin işlemlerinin yapısını değiştirerek, işlem imzalarını işlem verisinden ayırır. Bu nedenle, işlem verileri iki ayrı bölüme dönüşmektedir. İlk bölüm, işlem imzalarını içerirken, ikinci bölüm geri kalan işlem verilerini içerir. Bu bölümler, işlem tanığı (witness) ve işlem verisi (transaction data) olarak adlandırılır. İşlem tanığı, işlem imzalarını içeren bölümdür. İşlem verisi ise, girdilerini ve çıktılarını içeren bölümdür. SegWit, işlem tanığı ve işlem verisini birbirinden ayırarak, işlem verisinin blok başlığına (block header) eklenmesini sağlar. Blok başlığı, bloğun kimliğini, önceki bloğun kimliğini, işlem verisinin özetini (Merkle root) ve zorluk hedefini (difficulty target) içeren bölümdür. SegWit, işlem tanığının özetini de blok başlığına ekler. Böylece, blok başlığı hem işlem verisinin hem de işlem tanığının özetini içerir. Bu özetler, bloğun doğrulanmasında kullanılır.

SegWit’in Faydaları ve Kripto Topluluğundaki Rolü

SegWit, Bitcoin ağının ölçeklenebilirlik, performans ve güvenlik sorunlarına çözüm olarak görülmektedir. SegWit’in sağladığı faydalardan bazıları şunlardır:

• Kapasite artışı: Blok başına daha fazla işlem sığdırarak, Bitcoin ağının işlem kapasitesini artırır. Bu durum ise, Bitcoin’in küresel bir ödeme sistemi olarak kullanılmasını kolaylaştırır. SegWit, Bitcoin ağının saniyede 7 işlemden 28 işleme kadar çıkmasını sağlar. Bu sayede, Bitcoin ağı daha fazla kullanıcıya ve işleme hizmet verebilir. SegWit, Bitcoin ağının ölçeklenebilirliğini artırarak, Bitcoin’in geleceği için önemli bir adım atar.
• İşlem hızı artışı: İşlem boyutlarını küçülterek, işlemlerin daha hızlı doğrulanmasını sağlar. Bu da, işlem onay sürelerini ve ücretlerini düşürür. SegWit, Bitcoin ağının tıkanıklığını azaltır ve işlem verimliliğini artırır. Bitcoin kullanıcılarına daha iyi bir deneyim sunarak, Bitcoin’in yaygınlaşmasını teşvik eder.
• İşlem değiştirilebilirliğinin engellenmesi: İşlem kimliğinin (txid) değiştirilmesine neden olan sorunu çözer. Bu sorun, bir işlem yayınlandıktan sonra, işlem imzasının değiştirilerek, işlem kimliğinin değiştirilmesidir. Bu da, işlemin doğrulanmasını geciktirebilir veya iptal edebilir. SegWit, imza verisini işlemden ayırarak, bu durumun gerçekleşmesini önler. Bu sayede, işlemlerin güvenilirliği ve izlenebilirliği artar. SegWit, Bitcoin ağının güvenliğini ve istikrarını sağlar.
• Akıllı Sözleşmeler: Bitcoin ağında akıllı sözleşmelerin kullanılmasını kolaylaştırır. Akıllı sözleşmeler, belirli koşulların yerine getirilmesi halinde otomatik olarak çalışan programlardır. SegWit, akıllı sözleşmelerin güvenliğini ve uyumluluğunu artıran bir özellik olan komut dosyası sürümlendirmesini sağlar. Ayrıca, Bitcoin ağında ikinci katman çözümlerinin geliştirilmesine olanak tanır. Bunlardan biri olan Lightning Network, akıllı sözleşmeler kullanarak, Bitcoin ağında anlık ve ucuz işlemler gerçekleştirmeyi mümkün kılar. SegWit, Bitcoin’in işlevselliğini ve potansiyelini artırır.

SegWit, Bitcoin topluluğu tarafından büyük ölçüde benimsenmiştir. SegWit’i destekleyen cüzdanlar, borsalar, madenciler ve kullanıcılar bulunmaktadır ve Bitcoin’in geleceği için önemli bir adım olarak görülmektedir. Bitcoin’in ölçeklenebilirlik, performans ve güvenlik sorunlarını çözerek, küresel bir ödeme sistemi olarak kullanılmasını teşvik etmektedir.